เจ้าบ้านคือใคร
            
            เจ้าบ้าน คือ  คนที่เป็นหัวหน้าครอบครัวในบ้านหลังนั้น ซึ่งการครอบครองนี้อาจะครอบครองในฐานะเป็นเจ้าของบ้าน ผู้เช่าบ้านหรือฐานะอื่นใดก็ได้
          ถ้าบ้านหลังนั้นไม่รู้ว่าใครเป็นเจ้าบ้านหรือคนที่เป็นเจ้าบ้านไม่อยู่ ตาย สูญหาย หรือไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้ คนที่ดูแลบ้าน หรือที่อยู่ในบ้านขณะนั้นเป็นเจ้าบ้าน
 
หน้าที่เจ้าบ้าน
            กฏหมายทะเบียนราษฎรได้กำหนดให้เจ้าบ้านมีหน้าที่ต้องแจ้งต่อนายทะเบียนในเรื่องต่อไปนี้ คือ
          1.   มีคนเกิดในบ้าน
          2.   มีคนตายในบ้าน
          3.   มีคนย้ายออก - ย้ายเข้าในบ้านหลังนั้น
          4.   มีการปลูกสร้างบ้านใหม่ หรือรื้อถอนบ้าน
          หากไม่แจ้งจะถือว่ามีความผิดตามกฏหมาย
 
คนที่จะทำหน้าที่เป็นเจ้าบ้าน
            โดยปกติแล้วเมื่อมีการแจ้งต่อนายทะเบียน นายทะเบียนก็จะตรวจสอบดูว่าคนไปแจ้งนั้นเป็นเจ้าบ้านหรือไม่ โดยจะดูจาก
          1.   บัตรประจำตัวของคนแจ้งพร้อมทะเบียนบ้านที่นำไปแสดงว่า คนที่ไปแจ้งมีชื่อในทะเบียนบ้าน และในช่องรายการระบุว่าเป็น "เจ้าบ้าน" หรือไม่
          2.   ถ้าไม่ใช่บุคคลตามข้อ 1 ก็จะตรวจดูว่าคนที่ไปแจ้งชื่อปรากฏในทะเบียนบ้านนั้นหรือไม่ ถ้ามีก็จะบันทึกปากคำไว้เป็นหลักฐานถึงสาเหตุที่ไปแจ้งแทนเจ้าบ้าน กรณีที่ผู้มีชื่อในทะเบียนบ้านเป็นผู้เยาว์หรือเสมือนไร้ความสามารถ ให้ผู้ปกครองตามกฏหมายเป็นผู้ทำหน้าที่แทน
          3.   แต่ถ้าบ้านหลังนั้นเป็นบ้านว่างไม่มีใครมีชื่อในทะเบียนบ้าน หากคนที่ครอบครองดูแลบ้านอยู่ในขณะนั้นไปแจ้ง นายทะเบียนก็จะบันทึกปากคำไว้และดำเนินการรับแจ้งให้เช่นกัน
 
การมอบหมาย
            กรณีคนที่มีชื่อและรายการในทะเบียนบ้านระบุว่าเป็นเจ้าบ้านไม่ได้ไปแจ้งด้วยตนเอง หรือไม่ได้ให้คนที่มีชื่อในทะเบียนบ้านเดียวกับคนไปแจ้ง แต่จะมอบหมายให้บุคคลอื่นไปแจ้งแทน ก็จะต้องให้ผู้ได้รับมอบหมายนำเอกสารต่อไปนี้ไปแสดงต่อนายทะเบียนด้วย คือ
          1.   บัตรประจำตัว หรือสำเนาภาพถ่ายบัตรประจำตัวของเจ้าของบ้านผู้มอบหมาย ถ้าเป็นสำเนาภาพถ่าย ผู้มอบหมายจะต้องเซ็นรับรองสำเนาไว้ด้วย
          2.   บัตรประจำตัวของผู้แจ้ง
          3.   สำเนาทะเบียนบ้านของเจ้าบ้าน
          4.   หนังสือมอบหมายจากเจ้าบ้าน (ถ้ามี)

          หมายเหตุ  เอกสารที่จะนำมาติดต่อกับนายทะเบียนนั้น นอกจากจะนำหลักฐานเกี่ยวกับการเป็นเจ้าบ้าน หรือเป็นผู้ได้รับมอบหมายแทนเจ้าบ้านตามที่กล่าวมาข้างต้นแล้ว จะต้องนำเอกสารอย่างอื่นมาแสดงด้วย ตามที่ได้อธิบายไว้ในเอกสารแผ่นพับเรื่องนั้น ๆ เช่น การแจ้งการเกิด การแจ้งการตาย การแจ้งการย้ายที่อยู่ การแจ้งการปลูกบ้าน รื้อถอนบ้าน เป็นต้น



[ การแจ้งเกิด ]  [การแจ้งตาย ]  [การแจ้งย้ายที่อยู่ ]  [เจ้าบ้าน
[ การแก้ไขรายการในเอกสารการทะเบียนราษฎร ]  [บัตรประจำตัวประชาชน