ชื่อท้องถิ่น

ฝางส้ม(กาญจนบุรี) ง้าย(กาญจนบุรี) ฝางเสน (กลาง) หนามโค้ง(แพร่) โซบั๊ก (จีน)

ชื่อวิทยาศาสตร์

Caesalpinia sappan Linn

วงศ์

LEGUMINOSAE (FABACEAE), CAESALPINIOIDEAE

ชื่อสามัญ

Sappan Tree

ลักษณะ

เป็นไม้พุ่ม สูง 5-8 เมตร ลำต้นมีหนามแหลม ใบเป็นใบประกอบแบบขนนกสองชั้น เรียงตัวแบบสลับ ใบย่อยรูปไข่หรือรูปขอบขนานกว้าง 0.6-0.8 ซม. โคนใบเฉียง ช่อดอกออกที่ซอกใบ ตอนปลายกิ่ง กลีบดอกสีเหลือง ผล เป็นฝักแบน ๆ รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า สีน้ำตาล ที่ส่วนปลายบนมีส่วนยื่นออกไป แก่นมีสีแดงเข้ม

การขยายพันธุ์

โดยการตอนกิ่ง หรือเพาะเมล็ด

ส่วนที่นำมาเป็นยา

แก่น

สารเคมีและสารอาหารที่สำคัญ

แก่นมีสารสีแดงชื่อ บราซิลิน (brazilin) ซึ่งละลายน้ำได้ดี และมีสารแทนนิน (tannin) ในปริมาณสูง

สรรพคุณทางยา
และวิธีใช้

  แก้ท้องร่วง ท้องเดิน   ใช้แก่น 1 ส่วน ต้มกับน้ำ 20 ส่วน เคี่ยวให้ข้นเหลือ 1 ถ้วยแก้ว รับประทานครั้งละครึ่งถ้วยแก้ว
  ขับประจำเดือน   ใช้แก่น ต้มกับมะขามเปียกทั้งรก 4-5 ฝัก น้ำ 2 ถ้วยแก้ว ต้มให้เหลือ 1 ถ้วยแก้ว ใช้ดื่ม
  แก้น้ำกัดเท้า   ใช้แก่น ฝนกับน้ำปูนใสให้มีความเข้มข้น ทาบริเวณที่เป็น

ข้อควรรู้


ผักบุ้งทะเล สมุนไพร 67 ชนิด ที่ใช้ในสาธารณสุขมูลฐาน ฝรั่ง