ถ้ามีหิริโอตตัปปะอย่างนี้แล้ว ก็ไม่มีปัญหาอะไรเกิดขึ้นทั่วทั้งโลก ไม่เฉพาะเมืองนครฯ หรอกถ้าคนมีหิริโอตตัปปะแล้ว มันคุ้มครองโลก คุ้มครองโลกให้ปลอดภัย มีสติปัญญา มีความไม่ประมาท เพราะหิริโอตตัปปะ ไม่ประมาท ไม่มักง่าย ไม่อวดดี ไม่ทำเล่นๆ กับสิ่งเหล่านี้ มีสติปัญญาความรู้ที่เพียงพอ มีความควบคุมจิตใจที่ดี ทีนี้ก็รู้จักคุณของธรรมะ แล้วก็ตั้งใจที่จะมีธรรมะ บูชาคุณของธรรมะ บูชาสิ่งที่พระพุทธเจ้าบูชาเคารพ อย่าลืมว่าพระพุทธเจ้าเคารพธรรมะนะ และพวกเราโง่ๆ ไม่เคารพสิ่งที่พระพุทธเจ้าทรงเคารพ มันจึงมีปัญหา ถ้าเคารพสิ่งที่พระพุทธเจ้าเคารพอย่างเดียวกัน ก็ไม่มีปัญหา เคารพธรรมะ เคารพความถูกต้อง เคารพหน้าที่ที่ถูกต้อง ตั้งใจบูชาคุณของพระรัตนตรัย มีจิตใจอย่างนี้ จะเคารพธรรมะโดยแน่นอน แต่เดี๋ยวนี้มันไม่รู้จัก ไม่รู้จักธรรมะ ไม่รู้จักพระรัตนตรัยมันก็เลยไม่เกิดการกระทำอันนี้
แม้ที่สุดแต่ว่า ความกตัญญู ความกตัญญูรู้คุณค่าของสิ่งต่างๆ ความกตัญญูนี้ก็ยังช่วยแก้ปัญหาได้มาก ถ้าทุกคนมีความกตัญญูโลกก็ไม่เป็นอย่างนี้ เพราะทุกคนมันมีบุญคุณแก่กันและกัน แม้แต่สัตว์เดรัจฉานต้นไม้ต้นไร่ แผ่นดินมันก็มีบุญคุณแก่มนุษย์ ถ้ามนุษย์มีความกตัญญูมันก็ทำไม่ลง ทำความชั่วใดๆ ไม่ลง ยิ่งกตัญญูต่อบรรพบุรุษแล้วยิ่งวิเศษ แต่มันทำกันพอเป็นพิธีอยากจะทำเชงเม้งก็ทำเป็นพิธี ไม่ได้ทำด้วยความรู้สึกสุดหัวใจกตัญญูต่อบรรพบุรุษ ไม่ให้บรรพบุรุษผิดหวังนี่นะทำพอเป็นพิธีถ้ากตัญญูต่อบรรพบุรุษแล้ว ต้องกระทำอย่าให้บรรพบุรุษผิดหวัง บรรพบุรุษเขาหวังอย่างไร ตั้งใจว่าอย่างไร สร้างสรรค์อะไรลูกหลานอย่าทำให้ผิดหวัง เพราะจะไปเข้ารูปเข้ารอยต่อธรรมะแน่นอน บรรพบุรุษหลับตาตายไปแล้ว ไม่มีใครคิดถึง ไม่มีใครสนใจ แต่หลับตาตายไปแล้วก็จริง ยังหวังอยู่ว่าข้างหลังมันจะทำกันอย่างถูกต้อง ขอให้คิดอย่างนี้ ขอให้เคารพบรรพบุรุษอย่างนี้ อย่าทำอะไรผิดพลาดเลวร้ายขึ้นมา ความกตัญญูช่วยได้มากถึงอย่างนี้ นี่พากันลืมเสียหมด ตายแล้วก็แล้วกัน
ขอบเขตของความกตัญญูกว้างขวาง ไม่มีอะไรที่จะไม่มีบุญคุณต่อกัน ไม่มีมนุษย์คนไหนที่ไม่มีบุญคุณต่อกันมันช่วยกันทำโลกให้งดงาม ให้มีปกติสุข มันก็มีบุญคุณแก่กันและกัน พอเราเกิดมาในโลก ก็ได้อาศัยสิ่งที่คนก่อนๆ เขาสร้างไว้ทุกอย่างไม่ว่าจะเป็นความรู้วัฒนธรรมอะไรก็ตาม ที่สร้างไว้ เราเกิดมาก็ได้ใช้เครื่องนุ่งห่ม ได้กินยาอะไรต่างๆ ตามที่บรรพบุรุษแต่ก่อนเขาได้ทำไว้ แต่ก็ไม่มีใครกตัญญู ขอทบทวนว่า ต้องมีหิริโอตตัปปะ ต้องตั้งใจจะบูชาคุณของพระธรรมหรือพระรัตนตรัย ต้องกตัญญูต่อบรรพบุรุษที่หลับตาตายไปแล้ว นี่จะช่วยให้เกิดความละอาย ในการที่ไม่ปฏิบัติธรรมเกิดความละอายขึ้นมาก็จะปฏิบัติธรรม ถ้าระลึกอยู่อย่างนี้
ทีนี้จะพูดข้อต่อไปว่า เราจะร่วมมือกันอย่างไรในการแก้ปัญหานี้ เราจะทำคนเดียวไม่ได้ มันเป็นเรื่องของสังคม ของทั้งหมด ของทั้งโลก ที่เราจะต้องร่วมมือกันเต็มขนาด ร่วมมือกันแก้ปัญหาเนี่ย มันต้องใช้หลักธรรมดาทั่วไป คือแบ่งออกเป็น 2 ระบบ ระบบหนึ่งระยะสั้นทันด่วน ทันเหตุการณ์ปัจจุบัน ระบบที่สองคือระยะยาว ที่จะหวังผลข้างหน้า อันนี้แน่นอนกว่า แน่นอนกว่าระยะสั้น แต่เดี๋ยวนี้ระยะสั้นมันก็จำเป็นมันกำลังจะวินาศอยู่รอมร่อแล้ว มันก็จะแก้ไขในระยะสั้นให้รอดไปได้ แก้ไขในระยะยาวให้ตลอดรอดฝั่งไปจริงๆ ก็ต้องร่วมมือกัน ในระยะสั้นทันด่วนนี้ มันก็เป็นหน้าที่ของผู้มีอำนาจ หรือวงการที่มีอำนาจ มันจึงจะทำได้ และมันต้องทำอย่างเผด็จการเนี่ยพวกเราเดี๋ยวนี้ตามก้นฝรั่ง เกลียดคำว่าเผด็จการ คือทั้งโลกเกลียดคำว่าเผด็จการ เราพลอยไม่ชอบกับเขาด้วย
ที่จริงเผด็จการนี้มันจำเป็นในการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า หรือทันด่วนทันเหตุการณ์ เฉพาะหน้าที่ร้ายกาจ ต้องแก้มันด้วยเผด็จการโดยผู้มีปัญญา โดยผู้มีเมตตา ไม่ต้องกลัวถ้าเขาปัญญา มีเมตตาเหมือนพระพุทธเจ้าแล้ว ใช้เผด็จการเถิด อย่าลืมว่า เรารอดตัวมาได้ด้วยไม้เรียวเผด็จการของพ่อแม่นะ ถ้าไม่มีไม้เรียวพ่อแม่เผด็จการแล้ว มันไม่เป็นเนื้อตัวอย่างนี้หรอก เมื่อเราโตขึ้นมา เราเกลียดเผด็จการ เมื่อได้รับคำสั่งสอนสมัยใหม่ประชาธิปไตยบ้าง แต่หารู้ไม่ว่าบางอย่างมันไม่ได้นะการอบรมจากพ่อแม่เพราะไม้เรียวนี้ ครูบาอาจารย์ บิดามารดามีการเผด็จการ ไม่ยอมให้ทำความผิด อย่าเกลียดกลัวเหมือนกลัวผีอะไรไปเสีย มันจะโง่ไปอีกด้านหนึ่ง |
  |
 |
บูชาสิ่งที่พระพุทธเจ้าบูชา