1. ยาอบอาบหลังคลอดบุตร	เอาหัวไพล ใบมะขาม ตะไคร้(ทั้งต้นและใบ)ใบหมากผู้หมากเมีย ใช้อย่างละ 1กำมือ ไพลใส่มากหน่อย ต้นในกะละมังที่ใหญ่พอนั่งได้ พอเดือดก็ยกขึ้น ยืนให้ชิดกะละมังแล้วเอาผ้าห่มผืนใหญ่ๆ คลุมตลอดทั้งตัวทั้งกะละมัง ให้ไอจากกะละมังอบตัว เมื่อหมดไอน้ำไพลยังอุ่นๆ ก็ลงแช่ตัว ทำเช่นนี้ 7 วัน ๆละ 2 ครั้ง เช้า - เย็น จะช่วยขับเหงื่อ ทำให้รู้สึกสบายเบาตัว ทำให้แผลหลังคลอดหายเร็วและช่วยบำรุงผิว
2. ยากินหลังคลอดบุตร	เอาหัวไพล มาหั่นเป็นชิ้นบางๆ ตากแดดให้แห้ง นำมาต้มดื่มต่างน้ำ โดยใช้ไพล ครึ่งแก้ว ต้มกับน้ำ 5 แก้ว ดื่มทุกวันเป้นเวลา 1 เดือน ช่วยขับเลือดเสียและน้ำคาวปลา ขับน้ำนม ช่วยให้ท้องหายอืดเฟ้อ และบำรุงผิว

3. แก้หืด
3.1	หัวไพลแห้ง	5 ส่วน
	พริกไทยและดีปลี อย่างละ	2 ส่วน
	กานพลู และพินเสน อย่างละ	ครึ่ง ส่วน

วิธีทำ	นำมาบดผสมรวมให้เป็นผง ใช้ผง 1 ช้อนชา ชงน้ำกิน หรือปั้นลูกกลอนด้วยน้ำผึ้งขนาดเท่าเม็ดในพุทรา กินครั้งละ 1 - 2 เม็ด วันละ 2 - 3 ครั้ง
3.2
วิธีทำ	หัวไพลและลูกมะมะเขือขื่นตากแห้งบดเป็นผง เอาผงที่ได้นี้อย่างละเท่ากัน ผสมใส่กระทะ แล้วเอามะพร้าวมาคั้นเอาน้ำกระทิใส่ลงไป เคี่ยวด้วยไฟอ่อนๆ จนเหนียวพอปั้นเม็ดได้ ปั้นเม็ดขนาดเท่าเม็ดในพุทรากินก่อนอาหารวันละ 3 ครั้ง ครั้งละ 1 - 2 เม็ด

4. แก้ปวดท้อง	เหง้าสดๆ คั้นเอาน้ำผสมกับน้ำเปล่าดื่ม หรือ หัวไพลหั่นเป็นแว่นประมาณ 7 แว่น กินแก้ปวดท้อง และขับลมในลำไส้
5. แก้โรคกระเพาะ	ไพล 3 ส่วน เกลือ 1 ส่วน ตำผสมกันปั้นเป็นเม็ดเท่าเม็ดพุทรา กินเช้า - กลางวัน - เย็น มื้อละเม็ดก่อนอาหาร กินอยู่ประมาณ 1 เดือน อาการหายขาด ใช้ประมาณ 7 วัน ก็รู้ผล
6. แก้บิด	ไพล 5 แว่น ลงพระเจ้าห้าพระองค์ (คือใช้ดินสอเขียนคำว่า นะ โม พุทธ ธา ยะ  ลงในเนื้อไพล) ทาปูนแดง ปิ้งไฟให้กรอบ ละลายน้ำปูนใส กินให้หมดแก้ท้องเป็นบิด ปวดมวน
7. แก้น้ำกัดเท้า	น้ำกัดเท้าเปื่อยตามง่ามนิ้วเท้าเป็นน้ำเหลือง ให้นำหัวไพล 1 แง่งมาตำกับเกลือพอสมควร ประมาณหยิบมือ ตำจนละเอียดนำมาใส่แผล 2 - 3 วัน ก็หายเป็นปกติ
8. แก้เล็บขบเป็นหนอง	เอาไพลสด 1แง่ง (ยาวประมาณ 2 นิ้ว) เกลือตัวผู้ (เกลือที่เม็ดยาวๆ ) 7 เม็ด (ถ้าหาไม่ได้ใช้เกลือธรรมดา 1 หยิบมือ) ข้าวสุก 1 กำมือ ตัวยาทั้ง 3 อย่างนี้นำมาตำให้ละเอียด ใช้พอกบริเวณที่เป็นหนองภายใน 20 นาที จะทำให้หนองแตกออกมาและหายปวด
9. แก้ฝี
9.1	สำหรับฝีที่เริ่มเป็นเห็นหนองยังไม่ตั้ง ให้เอาการบูรตำกับไพลสัดส่วนเท่าๆ กันเป็นลูกประคบนาบบนกระเบื้องหรืออิฐที่ร้อนแล้วประคบก็ยุบได้
9.2	ถ้าหนองอยู่ลึก และปวดมาก ให้เอาไพลสด 3 ส่วน การบูร 1 ส่วน ตำพอก หนองจะถูดกัดให้ขึ้นมาเบื้องบน ให้แตกเร็ว
9.3	ใช้ไพล 1 หัว ตำกับเกลือ จนละเอียดพอกที่ฝี
10. แก้เจ็บคอ	ไพลขนาดชิ้นหัวแม่มือ ตำให้แหลก แล้วต้มกับน้ำประมาณ 2 ถ้วยแก้ว ใช้น้ำกลั้วคอ
11. แก้ลิ้นด่างหรือเป็นขุย	หัวไพล 7 แว่น เกลือ 7 เม็ด บดเข้าด้วนกัน ปิ้งไฟให้กรอบ อมไว้จะหายเป็นปกติดี
12. แก้แพ้อาหารทะเล	เมื่อกินอาหารทะเลแล้วเกิดอาการแพ้เป็นผื่นคันทั้งเนื้อทั้งตัว วิธีแก้ให้เอาหัวไพล 7 แว่น ตำกับเกลือ 7 เม็ด ข้าวสาร 7 เม็ดตำให้ละเอียด แล้วคั้นเอาน้ำทาตรงบริเวณผื่นคันและใช้หัวไพลฝนกับน้ำสะอาดกินด้วยทุกครั้งที่ทา รอยผื่นคันจะหายเป็นปลิดทิ้ง
13. แก้ริดสีดวงทวาร	หัวไพลตำละเอียดผสมกับน้ำมันยาง ปั้นเป็นลูกกลอนกินครั้งละ 2 เม็ด 3 เวลา หลังอาหารพร้อมยาทา ยาทาใช้รากของไมยราบ มาทำความสะอาดให้ดี แล้วบดผสมกับสุราทาที่หัวริดสีดวงทวารทุกวัน
16. แก้มุตกิด ระดูขาว	ไพลหั่นตากให้แห้ง บดเป็นผงให้ละเอียดผสมน้ำผึ้งอย่างดีปั้นเม็ดกิน เช้า - เย็น ก่อนอาหาร ครั้งละ 1 - 2 เม็ด
17. ยาอายุวัฒนะ
17.1	เอาพริกไทยร่อน และหัวไพลแห้งแก่ๆ หนักอย่างละเท่าๆ กัน ละลายน้ำผึ้งปั้นลูกกลอนขนาดเท่าปลายนิ้วก้อย กินวันละ 2 เวลา ท่านว่าคนอายุ 55ปี กินยานี้ 1 เดือน โรคร้ายหายหมด กิน 2เดือน ผิวพรรณวรรณะสวยงามดุจสตรีวัยรุ่น
17.2	หั่นหัวไพลแก่ๆ 2 ชาม เนื้อมะขามเปียก 1 ชาม เกลือ ครึ่ง ชาม ตำด้วยกันให้ละเอียด ปั้นเป็นลูกกลอนขนาดดท่าปลายนิ้วก้อย กินครั้งละ 1 - 2 เม็ด วันละ 2 เวลา เช้า - ก่อนนอน กำลังวังชาแข็งแรงดี
18. เป็นอาหาร	ในอินเดียใช้ไพลเป็นเครื่องแกงแต่งรสอาหาร โดยเชื่อถือกันว่าช่วยขับลมและช่วยให้ชูกำลัง

[หน้าไพล]      [ลูกประคบไพล]      [น้ำมันไพล]      [เป็นยาสด]      [การใช้ไพลในการรักษาโรค]      [หน้าสมุนไพร]