|
|
| |
ลานสกาเป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครศรีธรรมราช เดิมเป็นพื้นที่ที่ขึ้นต่ออำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
ต่อมาเมื่อทางราชการได้แบ่งการปกครองออกเป็นมณฑลเทศาภิบาล จึงได้ถูกตั้งให้เป็นกิ่งอำเภอเรียกว่า "กิ่งอำเภอเขาแก้ว" เพราะที่ว่าการอำเภอตั้งอยู่ในเขตตำบลเขาแก้ว ต่อมาได้
ยุบตำบลเขาแก้วออกจากตำบลลานสกา จึงได้เปลี่ยนชื่อเป็น "กิ่งอำเภอลานสกา" แม้ว่าภายหลังจะได้แยกตำบลเขาแก้วออกจากตำบลลานสกาอีกครั้งหนึ่งก็ตาม
และที่ว่าการกิ่งอำเภอยังคงตั้งอยู่ในเขตตำบลเขาแก้ว แต่ยังคงเรียกกิ่งอำเภอลานสกาตามเดิม ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2501 ทางราชการได้ประกาศยกฐานะกิ่งอำเภอลานสกาเป็น "อำเภอ
ลานสกา" จนกระทั่งตราบเท่าทุกวันนี้ |
| |
คำว่า "ลานสกา" มีคำอธิบายเป็นสามนัย ดังนี้ |
| |
1. ชื่อมาจากภาษาของชาวหมู่เกาะทะเลใต้ ซึ่งได้นำเอาศาสนาพราหมณ์ ศาสนาพุทธ
เข้ามาเป็นครั้งแรก เรียกว่า "แลงกา" แปลว่า หูบเขา ซึ่งก็ตรงกับภูมิประเทศปัจจุบัน ต่อมามีผู้ใส่ "ส" ข้างหน้า "กา" จึงเป็น "สกา" และเรียกเพี้ยนไปจนเป็น "ลานสกา" |
| |
2. ชื่อนี้เป็นคำไทยแท้ คือ "ลาน-กา" ซึ่ง "ลาน" หมายถึง ที่ราบ ที่เตียน ซึ่งเป็นจริง และในครั้งก่อนมีฝูงกาลงมารวมพวกสนุกสนานกันเป็นประจำ
ชาวบ้านจึงเรียกสถานที่นั้นว่า "ลานกา" ต่อมามีผู้ใส่ "ส" ไว้หน้า คำBN
" ว่า "กา" จึงเรียนเพี้ยนเป็น "ลานสกา" ไปในที่สุด |
| |
3. จากการบอกเล่าของผู้รู้ซึ่งเป็นผู้อาวุโสในท้องที่ อธิบายคำว่า "ลานสกา" คือ ลานที่ใช้เล่น "สกา" ระหว่างพระเจ้าศรีธรรมาโศกราชกับพระอนุชา โดยในสมัยนั้นได้เกิดโรคห่าระบาดขึ้นที่หาดทรายแก้ว
(พื้นที่อำเภอเมืองนครศรีธรรมราชปัจจุบัน) ทั้งสองพระองค์ได้อพยพไพร่พลขึ้นมาทางต้นน้ำไปประทับอยู่ที่บริเวณตำบลลานสกา หลังจากโรคห่าซบเซาลงทั้งสองพระองค์ได้ยกไพร่พลกลับสู่หาดทรายแก้ว แต่ก็มีไพร่พลบางส่วนยังคง
ทำมาหากินปลูกสร้างบ้านเรือนและสวนผลไม้อยู่ในที่ดังกล่าว และต่อมาก็กลายเป็นบรรพบุรุษ ส่วนหนึ่งของชาวลานสกาจนถึงทุกวันนี้
|
| |
สภาพทั่วไป |
| |
ลักษณะที่ตั้ง |
| |
อำเภอลานสกาตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของจังหวัดนครศรีธรรมราช อยู่ห่างจากตัวจังหวัด 23 กิโลเมตร |
| |
เนื้อที่ |
| |
พื้นที่อำเภอ 342.90 ตารางเมตร หรือประมาณ 214.12 ไร่ |
| |
อาณาเขตติดต่อ |
| ทิศเหนือ |
ติดต่ออำเภอพรหมคีรี |
ทิศใต้ |
ติดต่ออำเภอร่อนพิบูลย์ อำเภอทุ่งสง |
| ทิศตะวันออก |
ติดต่ออำเภอเมืองนครศรีธรรมราช และอำเภอพระพรหม |
| ทิศตะวันตก |
ติดต่ออำเภอฉวาง จังหวัดพิปูน และกิ่งอำเภอช้างกลาง |
| |
ลักษณะภูมิประเทศ |
| |
สภาพพื้นที่อำเภอลานสกาที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขา มีเทือกเขาสูงเป็นทิวยาว พื้นที่ภูเขาคิดเป็นร้อยละ 75 ที่เหลือเป็นที่ราบใช้ทำสวน
ทำนา ภูเขาที่สำคัญคือ เทือกเขาหลวง แม่น้ำ แต่มีลำคลองขนาดใหญ่ คือ คลองท่าดี คลองเขาแก้ว คลองคันเบ็ด และคลองน้ำเขียว นอกจากนั้นเป็นลำห้วย |
| |
พื้นที่และการใช้ประโยชน์ |
| |
สภาพพื้นที่ของอำเภอลานสกาส่วนใหญ่เป็นพื้นที่เกษตรกรรม ใช้ประโยชน์
ในการทำไร่ทำสวนผลไม้ชนิดต่าง ๆ สวนยางพารา และการทำนา |
| |
การถือครองที่ดินอำเภอลานสกา การออกเอกสารสิทธิให้แก่ราษฎร มีรายละเอียด ดังนี้ |
| - โฉนดที่ดิน |
จำนวน |
559 |
แปลง |
| - หนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.3 ก.) |
จำนวน |
13,526 |
แปลง |
| - หนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.3 ) |
จำนวน |
2,454 |
แปลง |
| - หนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง (น.ส.ล.) |
จำนวน |
17 |
แปลง |
| |
ลักษณะภูมิอากาศ |
| |
ลักษณะภูมิอากาศเป็นแบบมรสุม มี 2 ฤดู คือ |
| |
- ฤดูร้อนเริ่มตั้งแต่ เดือน กุมภาพันธ์ ถึง เดือนมิถุนายน |
| |
- ฤดูร้อนเริ่มตั้งแต่ เดือน กรกฎาคม ถึง เดือนมกราคม |
| |
ลักษณะการปกครอง |
| |
แบ่งเขตการปกครองตาม พรบ. ลักษณะการปกครองท้องที่ พ.ศ. 2457 มีตำบล 5 ตำบล หมู่บ้าน 40 หมู่บ้าน และเทศบาล 1 แห่ง ดังนี้ |
| |
1. ตำบลลานสกา มี 7 หมู่บ้าน |
| |
2. ตำบลเขาแก้ว มี 6 หมู่บ้าน |
| |
3. ตำบลกำโลน มี 10 หมู่บ้าน |
| |
4. ตำบลขุนทะเล มี 10 หมู่บ้าน |
| |
5. ตำบลท่าดี มี 7 หมู่บ้าน |
| |
6. เทศบาลตำบลลานสกา |
| |
มีองค์การบริหารส่วนตำบล 5 แห่ง |
| |
1. อบต. ลานสกา |
| |
2. อบต. เขาแก้ว |
| |
3. อบต. กำโลน |
| |
4. อบต. ขุนทะเล |
| |
5. อบต. ท่าดี |
| |
จำนวนประชากร |
| |
มีประชากรทั้งสิ้น 40,105 คน แยกเป็น ชาย 19,804 คน หญิง 20,301 คน มีความหนาแน่นเฉลี่ย
ต่อพื้นที่ประมาณ 115.60 คน/ตารางกิโลเมตร |
| |
ประชากรสามารถแยกเป็นรายตำบลได้ดังนี้ |
| ลำดับที่ |
ตำบล |
ชาย (คน) |
หญิง (คน) |
รวม (คน) |
| 1. |
เขาแก้ว |
3,669 |
3,693 |
7,362 |
| 2. |
ลานสกา |
2,836 |
2,902 |
5,738 |
| 3. |
ท่าดี |
4,026 |
4,107 |
8,133 |
| 4. |
กำโลน |
4,265 |
4,353 |
8,618 |
| 5. |
ขุนทะเล |
5,008 |
5,246 |
10,254 |
| |
ข้อมูลสิ้นสุดเมื่อวันที่ 7 สิงหาคม 2543 |
| |
อัตราการเปลี่ยนแปลงของประชากร |
| ข้อมูลประชากร (คน) |
2540 |
2541 |
2542 |
| อัตราการเกิดต่อประชากร 1,000 คน |
8.1 |
4.9 |
5.1 |
| อัตราการตายต่อประชากร 1,000 คน |
3.7 |
3.2 |
3.5 |
| อัตราการเพิ่มของประชากร (ร้อยละ) |
4.6 |
3.9 |
2.8 |
| |
การเกษตรกรรม |
| |
อำเภอลานสกามีพื้นที่การเกษตรทั้งสิ้น 92,344 ไร่ ครอบครัวเกษตรกร 6,237 ครอบครัว
สภาพการผลิตพืชเศรษฐกิจที่สำคัญ ๆ แยกได้ดังนี้ |
| ที่ |
พืชเศรษฐกิจ |
พืชที่ปลูก (ไร่) |
ผลผลิตเฉลี่ย (ก.ก./ไร่/ปี) |
จำนวนครัวเรือนที่ปลูก |
| 1. |
ยางพารา |
33,619 |
220 |
2,757 |
| 2. |
มังคุด |
13,781 |
900 |
2,059 |
| 3. |
ทุเรียน |
9,042 |
1,200 |
1,424 |
| 4. |
ข้าวนาปี |
9,699 |
330 |
1,099 |
| 5. |
เงาะ |
4,696 |
800 |
987 |
| 6. |
สตอ |
3,019 |
500 |
872 |
| 7. |
พืชอื่น ๆ |
6,000 |
880 |
756 |
| |
การปศุสัตว์ |
| |
ข้อมูลจำนวนสัตว์ |
| สัตว์เลี้ยง |
จำนวน (ตัว) |
| ไก่ |
18,153 |
| เป็ด |
1,545 |
| โค |
2,273 |
| กระบือ |
8 |
| สุกร |
8,242 |
| ม้า |
12 |
| ช้าง |
7 |
| |
ที่มา : สำนักงานปศุสัตว์อำเภอลานสกา |
| |
การอุตสาหกรรม |
| |
ไม่มีโรงงานอุตสาหกรรมที่ได้รับอนุญาติให้ดำเนินการและประกอบการ |
| |
การพาณิชย์ |
| |
- มีสถานบริการน้ำมันเชื้อเพลิงขนาดใหญ่ จำนวน 1 แห่ง |
| |
- มีธนาคาร จำนวน 1 แห่ง ได้แก่ ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร |
| |
- มีสหกรณ์ จำนวน 7 แห่ง ได้แก่ |
| |
1. สหกรณ์การเกษตรลานสกา |
| |
2. สหกรณ์การเกษตรไสขิง |
| |
3. สหกรณ์การเกษตรดินดอน |
| |
4. สหกรณ์เครดิตยูเนียนลานแก้ว ประชาสรรค์ จำกัด |
| |
5. สหกรณ์กองทุนสวนยางกะโรม จำกัด |
| |
6. สหกรณ์กองทุนสวนยางยูงทอง จำกัด |
| |
7. สหกรณ์การตลาดเพื่อลูกค้า ธกส. จำกัด |
| |
การบริการ |
| |
- มีโรงแรม จำนวน - แห่ง |
| |
- สถานบริการและเริงรมย์ จำนวน - แห่ง |
| |
การท่องเที่ยว |
| |
- มีสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญ ได้แก่ อุทยานแห่งชาติน้ำตกกะโรม น้ำตกวังไม้ปัก |
| |
- อุทยานแห่งชาติเขาหลวง
|
| สถานศึกษาสังกัด |
จำนวน (โรงเรียน) |
จำนวนห้องเรียน |
จำนวนครู |
จำนวนนักเรียน |
| สปช. |
23 |
234 |
324 |
5,023 |
| สศ. |
2 |
46 |
116 |
1,646 |
| สช. |
2 |
11 |
15 |
339 |
| |
ที่มา : สำนักงานศึกษาธิการอำเภอลานสกา |
| |
- ระบบการศึกษานอกโรงเรียน |
| กลุ่มสนใจ |
15 |
กลุ่ม |
| กลุ่มอาชีพระยะสั้น |
6 |
กลุ่ม |
| ที่อ่านหนังสือประจำหมู่บ้าน |
33 |
แห่ง |
| ห้องสมุดประชาชน |
1 |
แห่ง |
| |
โรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกรวม |
1 |
แห่ง |
| ศูนย์อบรมเด็กอ่อนก่อนเกณฑ์ในวัด |
5 |
แห่ง |
| หน่วยอบรมประชาชนประจำตำบล |
1 |
แห่ง |
| |
การศาสนาและศิลปวัฒนธรรม |
| |
- การศาสนา ประชาส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธประมาณ 99 % ศาสนาอื่น ๆ ประมาณ 1 % |
| |
มีสถาบันหรือองค์กรทางศาสนา |
| 1. วัด ที่พักสงฆ์ |
จำนวน 20 |
แห่ง |
| 2. มัสยิด |
จำนวน - |
แห่ง |
| 3. ศาลเจ้า |
จำนวน - |
แห่ง |
| |
- ศิลปวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณี ที่สำคัญได้แก่ งานมังคุดหวาน ประเพณีชักพระ
การทำบุญให้ทานไฟ วันขึ้นปีใหม่ ประเพณีทำบุญวันสารทเดือนสิบ ประเพณีสงกรานต์ |
| |
การสาธารณสุข |
| |
1. มีการบริการด้านสาธารณสุข โดยมีสถานบริการ ดังนี้ |
| 1.1โรงพยาบาล ขนาด 30 เตียง |
จำนวน |
1 |
แห่ง |
| 1.2 สำนักงานสาธารณสุขอำเภอ |
จำนวน |
1 |
แห่ง |
| 1.3 สถานีอนามัยประจำตำบล/หมู่บ้าน |
จำนวน |
7 |
แห่ง |
| 1.4 สำนักงานส่วนมาเลเรีย |
จำนวน |
- |
แห่ง |
| 1.5 สถานพยาบาลเอกชน |
จำนวน |
- |
แห่ง |
| 1.6 ร้านขายยาปัจจุบัน |
จำนวน |
2 |
แห่ง |
| |
2. จำนวนบุคลากรทางด้านสาธารณสุข |
| 2.1 แพทย์ |
จำนวน |
1 |
คน |
| 2.2 ทันตแพทย์ |
จำนวน |
1 |
คน |
| 2.3 เภสัชกร |
จำนวน |
2 |
คน |
| 2.4 พยาบาล |
จำนวน |
50 |
คน |
| 2.5 เจ้าหน้าที่สาธารณสุข |
จำนวน |
30 |
คน |
| 2.6 เจ้าหน้าที่อื่น ๆ |
จำนวน |
1 |
คน |
| 2.7 อาสาสมัครสาธารณสุข (ผสส.อสม.) |
จำนวน |
668 |
คน |
| |
3. อัตราการมีและใช้ส้วมราดน้ำ ร้อยละ 100 |
| |
4. หอกระจายข่าว จำนวน 52 แห่ง ครอบคลุมได้ร้อยละ 100 |
| |
ความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน |
| |
มีสถานีตำรวจภูธรอำเภอ/ตำบล จำนวน 1 แห่ง คือ สถานีตำรวจภูธรอำเภอลานสกา |
| ปี พ.ศ. |
ม.ค. - พ.ย. 42 |
ม.ค. - พ.ย. 43 |
% |
เปรียบเทียบ |
จับกุมคดีค้างเก่า |
ประเมินผลเป้าหมาย |
| ประเภทคดี |
รับแจ้ง |
จับ |
รับแจ้ง |
จับ |
เพิ่ม/ลด |
% |
| อุกฉกรรจ์และสะเทือนขวัญ |
8 |
7 |
8 |
6 |
|
ท. |
|
2 |
|
| ประทุษร้ายต่อชีวิตและเพศ |
15 |
12 |
19 |
11 |
|
+ 5 |
|
10 |
|
| ประทุษร้ายต่อทรัพย์ |
26 |
17 |
36 |
18 |
|
+ 10 |
|
9 |
|
| คดีที่น่าสนใจ |
11 |
6 |
21 |
12 |
|
+ 10 |
|
6 |
|
| คดีที่รัฐเป็นผู้เสียหาย |
145 |
257 |
141 |
269 |
|
- 4 |
|
3 |
|
| |
ที่มา : สถานีตำรวจภูธรอำเภอลานสกา
|
| |
การคมนาคม |
| |
การคมนาคมติดต่อระหว่างอำเภอและจังหวัด รวมทั้งการคมนาคมภายในตำบลและหมู่บ้านมีรายละเอียดดังนี้ |
| |
1. ทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 1405 สายนครศรีธรรมราช - ฉวาง |
| |
2. ทางหลวงแผ่นดิน สายลานสกา - รอนพิบูลย์ |
| |
3. ทางหลวงชนบท รพช. สายขุนทะเล - พระพรหม |
| |
4. ทางหลวสงชนบท รพช. สายลานสกา - วัดโคกโพธิ์สถิตย์ |
| |
สำหรับเส้นทางเชื่อมระหว่างตำบลและหมู่บ้าน เป็นสภาพถนนลูกรัง จำนวน 83 สาย |
| |
การโทรคมนาคมติดต่อสื่อสาร |
| |
1. มีที่ทำการไปรษณีย์โทรเลข จำนวน 1 แห่ง |
| |
2. มีการให้บริการตอดต่อสื่อสารทางโทรศัพท์ โดยมีจำนวนคู่สาย 172 คู่สาย |
| |
3. มีหน่วยบริการผู้ใช้ไฟฟ้า สังกัดการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคจังหวัด จำนวน 1 แห่ง ได้แก่ สำนักงานการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคอำเภอลานสกา |
| |
1. มีการประปาระดับอำเภอและตำบล หมู่บ้าน ดังนี้ |
| |
- การประปาส่วนภูมิภาค จำนวน 1 แห่ง ได้แก่ การประปาน้ำตกกะโรม |
| |
- การประปาหมู่บ้าน จำนวน 16 แห่ง |
| |
2. แหล่งน้ำกิน - น้ำใช้ ประเภทอื่น ๆ |
| |
- บ่อบาดาล จำนวน 30 บ่อ |
| |
- บ่อน้ำตื้น จำนวน 76 บ่อ |
| |
- ถังเก็บน้ำฝน จำนวน 14 แห่ง |
| |
- โอ่งน้ำขนาดใหญ่ จำนวน 12 ใบ
|
| |
ทรัพยากรดิน |
| |
ทรัพยากรดิน สภาพดินโดยทั่วไปเป็นดินปนทรายในที่ราบ และดินภูเขาประเภทดิน เรด - เยลโลว์ ทอคโซลิค เหมาะสมสำหรับการเกษตร |
| |
ทรัพยากรน้ำ |
| |
ทรัพยากรน้ำส่วนใหญ่ใช้น้ำฝน และแหล่งน้ำตามธรรมชาติ ได้แก่ คลองท่าดี คลองเขาแก้ว
และตามลำธาร ลำห้วย สำหรับใช้ในการเกษตร การอุปโภค ใช้น้ำจากแหล่งน้ำใต้ดิน ได้แก่ บ่อน้ำตื้น และบ่อบาดาล |
| |
ทรัพยากรป่าไม้ |
| |
อำเภอมีพื้นที่ป่าไม้ที่สำคัญ ได้แก่ ป่าสงวนแห่งชาติเขาหลวง
และอุทยานแห่งชาติเขาหลวง เป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์ เป็นป่าต้นน้ำลำธาร ตั้งอยู่ในพื้นที่ตำบลกำโลน และตำบลเขาแก้ว
กลับสู่หน้าแรก
|
| |
