ประวัติความเป็นมา
 
อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช เป็นเมืองเก่าเมืองหนึ่งทางภาคใต้ มีความเจริญรุ่งเรืองมาก่อนสมัยกรุงสุโขทัย ปรากฎชื่อเรียกเมืองนี้ตามคัมภีร์มหานิเทศว่า “ทราวิท” พร้อมด้วยการนำมาซึ่งอารยธรรมและวัฒนธรรม พระราชพิธีทางศาสนาพราหมณ์หลายอย่างที่ปรากฎในราชสำนักอันมีต้นตำหรับแพร่ไป จากเมืองนครศรีธรรมราชไปจรรโลงไว้ เช่น กระบวนการข่าว การประดิษฐ์เครื่องทองรูปพรรณ เครื่องถม การเขียน การปั้น ซึ่งยังคงเป็นแบบอย่างถึงปัจจุบัน
 
อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช ได้ประกาศจัดตั้งเป็นอำเภอเมื่อ พุทธศักราช 2454 ได้ยกท้องที่ทางด้านทิศตะวันตกเป็นกิ่งอำเภอเรียกว่า “กิ่งอำเภอลานสกา” ปัจจุบันคืออำเภอลานสกา เมื่อปีพุทธศักราช 2506 ได้ย้ายที่ว่าการอำเภอมาอยู่ในสถานที่ปัจจุบัน โดยได้รับงบประมาณให้สร้างอาคารที่ว่าการ อำเภอตามแบบแปลนของกรมโยธาธิการ ใช้เป็นสถานที่ปฏิบัติงานอยู่ในปัจจุบัน เมื่อปีพุทธศักราช 2517 ได้ยกท้องที่ทางด้านทิศตะวันตก ได้แก่ ตำบลพรหมโลก ตำบลบ้านเกาะ และตำบลอินคีรี เป็นกิ่งอำเภอ เรียกว่า “กิ่งอำเภอพรหมคีรี” ปัจจุบันคือ อำเภอพรหมคีรี และเมื่อวันที่ 30 เมษายน 2537 ได้ยกท้องที่ทางด้านทิศใต้ ได้แก่ ตำบลนาสาร ตำบลช้างซ้าย ตำบลท้ายสำเภา และ ตำบลนาพรุ เป็นกิ่งอำเภอ เรียกว่า “กิ่งอำเภอพระพรม ” ปัจจุบันคืออำเภอพระพรหม