ชื่อท้องถิ่น

ข้าวกล้อง

ชื่อวิทยาศาสตร์

Oryzasativa Linn.

วงศ์

Graminae

ชื่อสามัญ


ลักษณะ

ข้าวเป็นพืชล้มลุก อยู่รวมกันเป็นกอ มี 5 - 15 ต้น ลำต้นมีข้อชัดเจน ใบเดี่ยวออกสลับกัน ใบสีเขียว รูปร่างแบน ยาวเรียว ปลายแหลม ดอกขนาดเล็ก ออกเป็นช่อใหญ่และยาว ขนาดและลักษณะรายละเอียดจะแตกต่างกัน ตามสายพันธ์ของข้าว

       ข้าวกล้องมีสีเหลืองน้ำตาล สีคล้ำกว่าข้าวขาวมาก ข้าวกล้องเป็นข้าว ที่ผ่าน การกระเทาะเอาเปลือกส่วนที่เรียกว่า แกลบ ออกไปเท่านั้น ส่วนจมูกข้าว และเยื่อหุ้มเมล็ดข้าว (รำ) ยังคงอยู่ ซึ่งส่วนนี้ทำให้ข้าวกล้องมีประโยชน์ สูงกว่าข้าวขาวมาก หากรับประทาน ข้าวกล้องเป็นประจำ จะได้รับสารอาหาร ที่สมบูรณ์มาก เมื่อเปรียบเทียบปริมาณสารอาหาร ในข้าวขาวและข้างกล้อง

การขยายพันธุ์

เมล็ด

ส่วนที่นำมาเป็นยา

เมล็ด

สารเคมีและสารอาหารที่สำคัญ

วิตามินบีรวม, ฟอสฟอรัส, แคลเซี่ยม, ธาตุเหล็ก, โปรตีน, วิตามินบีสอง, ทองแดง, เส้นใย และสารไนอะซิน

สรรพคุณทางยา
และวิธีใช้

 ลดน้ำหนัก แก้อาการท้องผูก : หุงข้าวกล้อง รับประทานเหมือนข้าวขาว

ข้อควรรู้

 การหุงข้าวกล้องควรเก็บกากและสิ่งสกปรกออกก่อน

 ซาวด้วยน้ำน้อย ๆ ซาวเบา ๆและเร็ว ๆ เพราะวิตามินบีละลายน้ำได้

 ควรใส่น้ำมากกว่าข้าวขาวเล็กน้อย เพื่อ ข้าวจะได้ไม่แข็งจนเกินไป

ข่า สมุนไพร 67 ชนิด ที่ใช้ในสาธารณสุขมูลฐาน ขิง