อุปกรณ์ที่สำคัญในการเล่นสะบ้า มี 2 อย่างคือ ลูกสะบ้าซึ่งใช้ปักสำหรับยิง เรียกว่า "ลูกขี้ตั้ง" หรือ "ลูกตั้ง" มีจำนวนประมาณ 10 - 20 ลูกอย่างหนึ่ง และสิ่งที่ใช้ยิงลูกสะบ้าขนาดใหญ่ชนิดหนึ่งซึ่งเรียกว่า"บ้าหยัง" หรือนำแกนไม้มาตกแต่งให้เหมือนลูกสะบ้าก็ได้ แต่ทำให้มีลักษณะข้างในกลวง บางแห่งใช้เขาควายตัดเป็นวง สิ่งที่ใช้ยิงนี้เรียกว่า "ลูกเกย" หรือ "ลูกเดย" แต่บางท้องถิ่นเรียก"แม่เกย" ขนาดลูกเกยถ้าทำขึ้นต่างลูกสะบ้าจะมีความหนาราว 3 - 4 มิลลิเมตร กว้างราว 1 เซนติเมตร เส้นผ่านศูนย์กลางราว 6 เซนติเมตร นอกจากลูกเกยแล้ว บางท้องถิ่นนำหิน หรือแก่นไม้แก่นมาแต่งให้กลม ขนาดเท่าปลีน่อง เรียกว่า "ลูกกลิ้ง" หรือ "ลูกคุง" สำหรับใช้กลิ้งหรือโยนแทนการยิงด้วยลูกเกย



ลูกสะบ้าที่ปักเรียงไว้เรียกว่า "ลูกขี้ตั้ง"

ลูกเกย

         สถานที่เล่นสะบ้า จะใช้ลานดินเเรียบในบริเวณที่ร่ม เรียกว่า"ลานบ้า" ลานบ้ามี 2 แบบ แบบหนึ่งใช้ในการเล่นสะบ้าชุด สะบ้าหลาก และสะบ้าคุ้ม มีขนาดประมาณ2.5 x 3.0 เมตร ขุดลึกลงไปในดินประมาณ 15 เซนติเมตร ปลายลานลาดต่ำกว่าต้นลานเล็กน้อย และทำเป็นคันดินโค้ง ด้านหลังสุดของปลายลานขุดเป็นร่องตื้นๆ ตามแนวขวาง เพื่อรับลูกสะบ้าที่ถูกยิง ตัวลานลาดด้วยดินเหนียวทุบแน่นแข็งและเรียบ อีกแบบหนึ่งมีขนาดประมาณ 3 x 20 เมตร ด้วยลานเป็นพื้นดินธรรมดา เพียงแต่ตกแต่งให้เรียบเสมอ และแน่นลานสะบ้ามักเป็นการทำชั่วคราว เพราะเทศกาลที่เล่นกันจริงๆ ก็เฉพาะสงกรานต์ การทำลานสะบ้าบางแห่งที่เชื่อถือเรื่องไสยศาสตร์จะไม่ทำในที่เขตอยู่อาศัย เพราะสะบ้าเป็นการพนัน คู่พนันอาจใช้เวทมนตร์คาถา ภูตผีปิศาจ ปล่อยตรึงไว้กับสถานที่นั้น อันจะให้โทษแก่เจ้าของบ้านในภายหลัง


ลานสะบ้าชุด สะบ้าหลาก สะบ้าคุ้ม

Home ประเภทการเล่นสะบ้า
ประเภทการเล่นสะบ้า