 |
การประคบสมุนไพร คือ การใช้สมุนไพรหลายอย่างมาโขลกแล้วห่อรวมกัน ส่วนใหญ่จะเป็นยาสมุนไพรที่มีนำมันหอมระเหย ซึ่งเมื่อถูกความร้อน จะระเหยออกมา เช่น ไพล ขมิ้นชัน ขมิ้นอ้อย ตะไคร้ การบูร เป็นต้น เป็นวิธีการบำบัดรักษาของแพทย์แผนไทย จึงสามารถนำไปใช้ ควบคู่กับการนวดไทย โดยใช้การประ คบหลังจากการนวดไทย
การประคบสมุนไพรมี 2 ชนิด คือ การประคบเปียก และการประคบแห้ง
ประโยชน์การประคบสมุนไพร
ช่วยให้เนื้อเยื่อพังผืดยึดตัวออก
ลดการติดขัดของข้อต่อบริเวณที่ประคบ
ลดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อ
บรรเทาอาการปวดเมื่อย
ลดอาการบวมที่เกิดจากการอักเสบของกล้ามเนื้อ หรือ บริเวณข้อต่อต่างๆ
ช่วยกระตุ้น หรือ เพิ่มการไหลเวียนของโลหิต |
วิธีเตรียมยา ตัวยาสมุนไพรใช้ในการทำลูกประคบ
ล้างเหง้าไพล ขมิ้นชัน ขมิ้นอ้อย ให้สะอาด ตะไคร้ ผิวมะกรูด หั่นแล้วพร้อมโขลกพอหยาบๆ
นำใบมะขาม ใบส้มป่อย ตำผสมกับข้อ 1 แล้วใส่เกลือ การบูร พิมเสน คลุกให้เข้ากัน
แบ่งตัวออกเป็น 3 ส่วน ใช้ผ้าห่อลูกประคบรัดด้วยเชือกให้แน่น
นำลูกประคบไปนึ่งในหม้อ ครั้งละ 3 ลูก ประมาณ 15-20 นาที สับเปลี่ยนประคบบริเวณที่ต้องการ
|
วิธีการประคบ
ใช้ผ้าจับลูกประคบขณะร้อน ยกขึ้นจากปากหม้อ
ใช้ลูกประคบแตะที่ท้องแขนตนเองทดสอบความร้อน
ช่วงแรก แตะลูกประคบ และยกขึ้นโดยเร็ว จนกว่าลูกประคบจะคลายความร้อนลง
จากนั้น จึงวางลูกประคบให้นานพอประมาณ แล้วกดเน้นบริเวณที่ต้องการ
เปลี่ยนลูกประคบเมื่อเย็นลง
ลักษณะประคบ ดูสังเกตลูกประคบว่ามีความร้อนมากหรือเปล่า ถ้ามีความร้อนต้องห่มผ้าขนหนูก่อน แล้วประคบ ตอนแรกห้ามประคบที่ใดที่หนึ่งนานๆ เพราะจะทำให้ผิวหนังผู้ป่วยพุพอง หรือผู้ป่วยตกใจอาจช็อกได้ เมื่อร้อนต้องประคบเร็วๆ คอยซักถามดูเรื่อยๆ แล้วค่อยช้าลง ถ้าไม่ร้อนเอาผ้าขนหนูออก
|
 |