นครศรีธรรมราช ตั้งอยู่ในเขตภาคใต้ของประเทศไทยหรือตั้งอยู่บริเวณภาคใต้บนแหลมมลายูตอนเหนือ ด้านริมฝั่งทะเลอ่าวไทย ระหว่างละติจูด ๘ องศา ๙ ลิปดา ถึง ๑๐๐ องศา ๕ ลิปดาตะวันออก อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานครโดยเส้นทางรถไฟประมาณ ๘๑๖ กิโลเมตร โดยเส้นทางรถยนต์ประมาณ ๗๘๐ กิโลเมตร

พื้นภูมิประเทศอาจแบ่งได้เป็นเขต กล่าวคือ จังหวัดนครศรีธรรมราชมีทิวเขานครศรีธรรมราชอันสูงใหญ่ ที่คล้ายกับเป็นกระดูกสันหลังแล่นผ่านกลาง ทำให้พื้นภูมิประเทศถูกแบ่งออกเป็น ๒ ลักษณะคือ ที่ราบด้านชายฝั่งทะเลทิศตะวันออกกับที่ราบสูงด้านหลังเทือกเขาทิศตะวันตก

เอกลักษณ์ทางภูมิประเทศอันเป็นที่หมาย (Land Mark) ของนครศรีธรรมราช คือ "เขาหลวง" ซึ่งเป็นภูเขาที่อยู่ในทิวเขานครศรีธรรมราช มีความสูง ๑,๘๓๕ เมตร นับเป็นภูเขาที่สูงที่สุดของภาคใต้ ปัจจุบันอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาหลวงอีกลูกหนึ่งเรียก "เขาเห_.มน" หรือเขาเมรุ (สุเมรุ) เป็นที่รู้จักกันดีของชาวพื้นเมือง สมัยโบราณการเดินทางใช้เรือแล่นเลียบชายฝั่งจะสามารถแลเห็นเป็นที่หมายสำคัญได้ในระยะไกลเพราะมีรูปลักษณะแตกต่างจากภูเขาอื่น และถือเป็นฉากหลังกั้นกางดำทะมึนเหนือเมืองตามพรลิงค์หรือ พลเมืองได้มาก จึงถือเป็นศูนย์กลางกำลังอำนาจที่ใหญ่ที่สุดบนแหลมมลายูมาแต่โบราณ