อำเภอพรหมคีรี |
|||||
|
|
ประวัติความเป็นมา |
อำเภอพรหมคีรี เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอเมืองนครศรีธรรมราช ต่อมาทางราชการเห็นว่าเป็นเขตที่มีประชากรมาก การเดินทางไปติดต่อกับราชการอำเภอและจังหวัดไม่สะดวก ดังนั้น ในปี พ.ศ.2517 ได้ตั้งตำบลใหม่อีก 1 ตำบล คือตำบลทอนหงส์ ในปีพ.ศ.2524 กิ่งอำเภอพรหมคีรีได้รับการยกฐานะเป็นอำเภอตามพระราชกฤษฎีกา ซึ่งได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาฉบับพิเศษ |
ปี พ.ศ. 2536 ได้แยหหมู่บ้านจากตำบลพรหมโลก และตำบลบ้านเกาะ จักเป็นตำบลใหม่ 1 ตำบล คือ ตำบลนาเรียง คำว่าพรหมคีรีหมายถึง เขาที่สถิต ของพระพรหมเพราะเหตุที่ด้านทิศตะวันตกอของอำเภอเป็นเทือกเขาหลวงที่สลับซับซ้อน เป็นต้นกำเนิดแม่น้ำลำธารทั่วปริมณฑล ชาวบ้านจึงเรียกเทือกเขานั้นว่า เขาพระพรหม หรือ พรหมคีรี |
สภาพทั่วไป
อำเภอพรหมคีรี ขึ้นกับจังหวัดนครศรีธรรมราช มีพื้นที่ทั้งหมด 321,499 ตารางกิโลเมตร ที่ว่าการอำเภอตั้งอยู่ในเขตตำบลพรหมโลก ห่างจากตัวจังหวัด 21 กิโลเมตร มีทางหลวงหมายเลข 4016 อาณาเขต
|
อำเภอพรหมคีรี แบ่งเขตการปกครองเป็น 5 ตำบล 37 หมู่บ้าน ได้แก่ ตำบลพรหมโลก ตำบลทอนหงษ์ ตำบลนาเรียง ตำบลบ้านเกาะ และตำบลอินคีรี |
ภูมิประเทศ
สภาพภูมิประเทศแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ คือ บริเวณที่ราบเชิงเขา ได้แก่ ตอนบนของพื้นที่ตำบลทอนหงษ์ ตำบลพรหมโลก และตำบลบ้านเกาะบางส่วน อีกส่วนหนึ่งเป็นที่ลุ่ม ได้แก่ บริเวณตอนล่างซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออกอยู่ในพื้นที่ของตำบลอินคีรีทั้งหมด ตำบลบ้านเกาะ ตำบลพรหมโลกบางส่วน เป็นพื้นที่ที่ตั้งอยู่ในเขตเทือกเขาตอนกลางของจังหวัดนครศรีธรรมราช สภาพพื้นที่ทั่วไปเป็นที่ราบลุ่มเหมาะแก่การทำนา ตั้งอยู่ในเขตเทือกเขาตอนกลางของจังหวัดนครศรีธรรมราช |
สภาพพื้นที่ทั่วไปเป็นที่ราบลุ่มเหมาะแก่การทำนาพื้นที่ทางตะวันออกและตะวันตกเป็นที่ราบเชิงเขา โดยมีเทือกเขานครศรีธรรมราชเป็นพืดยาวตลอดแนวเขตตะวันตก เป็นเขตป่าอุดมสมบูรณ์ ลักษณะภูมิอากาศ มีมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือและมรสุมตะวันตกเฉียงใต้พัดผ่าน จึงมี 2 ฤดู ในรอบปีหนึ่ง ๆ คือ ฤดูร้อนกับฤดูฝน ฝนตกหนักระหว่างเดือนพฤศจิกายนจนถึงเดือนมกราคม อากาศร้อนจัดในเดือนมีนาคมและเมษายน |
แหล่งน้ำ
ลำคลองมีแม่น้ำ 4 สาย คือ คลองนอกท่า ต้นน้ำอยู่ในท้องที่ตำบลพรหมโลก ไหลผ่านตำบลพรหมโลก ตำบลบ้านเกาะและตำบลอินคีรี ไหลลงสู่ทะเลที่ตำบลปากพูน อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช คลองปลายอวน ต้นน้ำอยู่ในตำบลพรหมโลก ไหลผ่าน ตำบลพรหมโลก ตำบลอินคีรี และตำบลบ้านเกาะ ไหลลงสู่ทะเลที่ตำบลปากพูน อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช คลองในเขียวต้นน้ำเกิดจากน้ำตาในเขียว ตำบลทอนหงษ์ ไหลผ่านตำบลทอนหงษ์ ตำบลอินคีรี ไหลลงสู่ทะเลที่ปากน้ำปากพยิง อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช คอลงชุมขลิง ต้นน้ำเกิดจากเทือกเขาในท้องที่ตำบลทอนหงษ์ ไหลผ่านตำบลทอนหงษ์ ตำบลอินคีรี อำเภอพรหมคีรีตำบลดอนตะโก อำเภอท่าศาลา ไหลลงสู่ทะเล ในเขตอำเภอท่าศาลา |
มีน้ำตก ซึ่งเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจ 2 แห่ง คือ
อำเภอพรหมคีรีอุดมไปด้วยพันธุ์ไม้ป่าและไม้ผล เท่าที่ค้นพบแล้วมีมากกว่า 80 วงศ์ มีจำนวนเกินกว่า 240 ชื่อ ดังปรากฏในหนังสือพันธุกรรมพืชผลเขาขุนพนม ซึ่งจัดพิมพ์เผยแพร่ตามโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ |
คมนาคม
อำเภอพรหมคีรีมีทางหลวงหมายเลข 4016 ผ่าน เป็นทางหลวงสานนครศรีธรรมราช-นบพิตำ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4017 เป็นถนนเข้าไปในน้ำตกพรหมโลกทางหลวงชนบท รพช.สายสี่แยกในเขียว-อำเภอท่าศาลา สายสี่แยกบ้านนอกท่า-บ้านน้ำแคบ สายดอนคา-วังลุง สายเขาปูน-กำแพงถม สายดอนคา-ท่าศาลา นับว่าการคมนาคมไปมาติดต่อกันสะดวกมาก การอาชีพและเศรษฐกิจ ประชากรอำเภอพรหมคีรีมีอาชีพหลักคือการเกษตร มีพื้นที่เพาะปลูกประมาณ 51,706 ไร่ |
ผลิตผลทางการเกษตรกรรมที่สำคัญได้แก่ ยางพารา ข้าว มะพร้าว ทุเรียน เงาะ ลางสาด กาแฟ และพลู นอกนั้นราษฎรประกอบการค้าย่อย เช่น ร้านค้าขายวัสดุก่อสร้าง ร้านค้าปลีก ขายของชำ ฯลฯ มีอุตสาหกรรมครัวเรือนบ้าง เช่นสานแข่งใส่ผลไม้ ด้านสังคม จากการสำรวจประชากร เมื่อวันที่ 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2540 อำเภอพรหมคีรีมีประชากรทั้งสิ้น 34,337 คน เป็นชาย 17,337 คน หญิง17,000 คน ประชากรนับถือศาสนาพุทธร้อยละ99 และร้อยละ 1 นับถือศาสนาอิสลาม |
ในช่วงทศวรรษระหว่างปี พ.ศ.2535-2545 อำเภอพรหมคีรีมีโครงการพัฒนาพิเศษ ณ บริเวณเขาขุนพนมหลายโครงการ เช่น โครงการอุทยานการศึกษา ซึ่งประกอบด้วยอุทยานการศึกษากาญจนภิเษกเขาขุนพนม เป็นอุทยานเพื่อการเรียนรู้ของท้องถิ่น ซึ่งเริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี พ.ศ.2536 โดยมีสำนักปลัดแระทรวงศึกษาธิการ กรมการาศาสนา กรมศิลปากร กรมการศึกษานอกโรงเรียน คณะกรรมการประถมศึกษาแห่งชาติ กรมสามัญศึกษา กรมอาชีวศึกษา กรมพลศึกษา และกรมวิชาการ ร่วมกันดำเนินการ |
มีวัตถุประสงค์ เช่น พัฒนาวัด โรงเรียนและชุมชนเขาพนม ให้เป็นแหล่งความรู้ทางวิชาการ วิชาชีพ แหล่งปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมของคนในชุมชน ให้เป็นแหล่งอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น พัฒนาพื่นที่ให้มีความสวยงาม ร่มรื่นสะอาดและสงบ และพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวพักผ่อน และออกกำลังกาย มีเป้าหมายหลักคือ การก่อสร้าง ปรับปรุง เช่น การสร้างหอสมุด สนามกีฬา การรักษาพันธุ์ไม้ พันธุ์สัตว์ป่า งานพัฒนาความรู้และการกีฬา งานอนุรักษ์ศิลปะและวัฒนธรรมท้องถิ่น เป็นต้น |
โครงการศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาเขาขุนพนม ซึ่งจัดตั้งขึ้นตามดำริของนายสัมพันธ์ ทองสมัคร เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ.2535-2538 เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ.2536 แล้วเสร็จเมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม พ.ศ.2537 กิจกรรมหลักของศูนย์คือ การจัดนิทรรศการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เช่น ด้านธรณีวิทยา ดาราศาสตร์ พฤษศาสตร์ เป็นต้น นอกจากนี้มีรถนิทรรศการเคลื่อนที่ การจัดกิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์และสิ่งแวดล้อมเป็นต้น ศูนย์ดังกล่าวอยู่บริเวณขุนเขาพนม อำเภอพรหมคีรี |
![]() รูป(ศูนย์วิทยาศาสตร์ขุนพนม.GIF) |
โครงการห้องสมุดเฉลิมราชกุมารี เป็นส่วนหนึ่งของอุทยานการศึกษาเขาขุนพนม ตั้งอยู่ในบริเวณวัดเขาขุนพนม มีเนื้อที่ 350 ตารางเมตร เริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ 29 เมษายน พ.ศ.2539 แล้วเสร็จเมื่อ 11 กรกฎาคม พ.ศ.2540 สนับสนุนเครือข่ายการเรียนรู้ในระดับชุมชน ที่เด่นเป็นพิเศษคือ การแสดงผลงานและชีวประวัติของนักเขียนเมืองนครศรีธรรมราช เช่นไมตรี ลิมปิชาติ อรุณมัย ,อังคาร กัลยาณพงศ์, จำลอง ฝั่งชลจิตร, ฐะปะนีย์ นาครทรรพ , ถาวร ชนะภัย , ภิญโญ ศรีจำลอง |
![]()
รูป(ห้องสมุด.GIF) |
โครงการสร้างและบูรณะอนุสรณ์สถาน เช่น พระตำหนักเมืองนคร ตั้งอยู่ในบริเวณสวนร่มเมือง ที่ด้านหลังเขาขุนพนม หมู่ที่ 3 ตำบลบ้านเกาะ อำเภอพรหมคีรี เริ่มก่อสร้างเมื่อเดือนสิงหาคม พ.ศ.2537 แล้วเสร็จในเดือนสิงหาคม พ.ศ.2541
![]()
รูป(พระตำหนัก.GIF) |
พระตำหนักสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช โดยคณะผู้ศรัทธาในด้านประวัติศาสตร์ที่ว่าสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชเคยประทับ ณ วัดเขาขุนพนมในขณะที่ทรงผนวช ชาวบ้านจึงได้สร้างกุฎิไม้ไว้เป็นอนุสรณ์ผู้ศรัทธาได้ร่วมกันบูรณะเป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็กทรงไทยประยุกต์
รูป(พระตำหนักสมเด็จพระเจ้าตากสิน.GIF) |
พระตำหนักสมเด็จพระสังฆราช เป็นพระตำหนักที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ประทับของประมุขสงฆ์ หรือ พระสังฆราช โดยอาศัยแนวคิดที่ปรากฏในตำนานพระบรมธาตุเมืองนครศรีธรรมราชที่ว่า บริเวณเขาขุนพนม พระมหาเถรสัจจานุภาพเคยมาตั้งอารามที่เขาแห่งนี้ และเชื่อกันว่าพระมหาเถรสัจจานุภาพ ก็คือพระสังฆราชของเมืองนครศรีธรรมราช พระตำหนักสมเด็จพระสังฆราช ตั้งอยู่ในบริเวณวัดเขาขุนพนม หมู่ที่ 3 ตำบลบ้านเกาะ อำเภอพรหมคีรี เริ่มดำเนินการก่อสร้างเมื่อต้นปี พ.ศ.2541 |
พระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช การดำริการก่อสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชของชมรมศึกษาพระราชประวัติสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ซึ่งมี ร.ต.ท. เชาวริน ลัทธศักดิ์ศิริ เป็นประธานโดยดำเนินการก่อสร้างขึ้นบริเวณเชิงเขาขุนพนมด้านตะวันออกหล่อด้วยโลหะขนาด 9 เท่า ของพระองค์จริงในอิริยบถประทับนั่ง ตามแบบในพระราชวังเดิมธนบุรี มีความสูง 16 เมตร การสร้างอาศัยแนวความเชื่อจากคำบอกเล่าและหลักฐานบางอย่าง |