ชื่อท้องถิ่น

น้ำเต้า (ภาคใต้) มะฟักแก้ว (ภาคเหนือ) มะน้ำแก้ว (เลย) หมักอื้อ (เลย,ปราจีนบุรี) หมากอึ (อีสาน) หมากฟักทอง ฟักเขียว เหลืองเดส่า

ชื่อวิทยาศาสตร์

Cucurbita moschata Decne

วงศ์

CUCURBITACEAE

ชื่อสามัญ

Pumpkin, Winter Squash, Cushaw

ลักษณะ

เป็นไม้เถาเลื้อยไปตามดิน มีมือสำหรับยึดเกาะ ลำต้นอวบน้ำ ผิวเป็นร่องตามยาว มีขน ใบ เป็นใบเดี่ยว รูป 5 เหลี่ยม มีขนทั้งสองด้าน ดอกมีสีเหลืองรูปกระดิ่ง ดอกตัวผู้และดอกตัวเมียอยู่แยกกัน ผลมีขนาดใหญ่ มีลักษณะเป็นพู ผิวขรุขละ มีเมล็ดมีจำนวนมาก

การขยายพันธุ์

ใช้เมล็ด

ส่วนที่ใช้เป็นยา

เมล็ดแก่

สารเคมีและสารอาหารที่สำคัญ

สารแคโรทีน (Carotene) และแป้ง วิตามินเอ เมล็ด มีสารคิวเคอร์บิทีน (Cucurbitine) มีฤทธิ์ฆ่าพยาธิ

สรรพคุณทางยา
และวิธีใช้

 ขับพยาธิ์ตัวตืด ขับปัสสาวะ : นำเมล็ดฟักทองหนัก 60 กรัม บดกับน้ำตาลมีรสหวานเติมนมหรือน้ำให้ได้ปริมาณครึ่งลิตร รับประทานให้หมดภายใน 3 ครั้ง เว้นระยะห่างกันครั้งละ 2 ชั่วโมง หลังจากครั้งสุดท้ายแล้วประมาณ 2-3 ชั่วโมง ให้รับประทานยาถ่ายพวกดีเกลือตามไป

ข้อควรรู้

- ก่อนที่จะใช้เมล็ดฟักทองเป็นยาถ่ายพยาธิ์ จะต้องอดอาหารก่อนล่วงหน้า 1 วัน

ไพล สมุนไพร 67 ชนิด ที่ใช้ในสาธารณสุขมูลฐาน ฟ้าทะลายโจร