คุณรู้จักโรคแพ้ตึกมากแค่ไหน

"โรคแพ้ตึก" หรือ Sick Building Syndrome (SBS)อาจจะฟังดูเป็นคำใหม่ที่ไม่ค่อยคุ้นหูกันนัก แต่องค์การอนามัยโลกหรือ WHO ยอมรับแล้วว่ากำลังเป็นภาวะที่คุกคามสุขภาพคนทำงานอย่างรุนแรงขึ้นทุกวัน

โรคแพ้ตึกไม่สามารถบ่งบอกกลุ่มอาการหรือสาเหตุของโรคที่ชัดเจนได้ แต่อธิบายได้เพียงลักษณะกลุ่มอาการบางอย่าง เช่น ไม่สบายตัว ปวดหัว แสบตา ระคายเคืองจมูกและคอ ไอแห้ง ๆ เวียนหัว อยากอาเจียน และอ่อนเพลียอย่างไม่มีสาเหตุ ซึ่งอาการทั้งหมดเหล่านี้จะบรรเทาลงเมื่อออกจากห้องหรือตึก และจะยิ่งหายเป็นปลิดทิ้งเมื่อได้อยู่ในสภาพแวดล้องดี ๆ ใกล้ชิดธรรมชาติ

ส่วนอาการอีกอย่างหนึ่งที่คล้ายกับโรคแพ้ตึกคือ การเจ็บป่วยที่มีสาเหตุมาจากตึกเป็นพิษ หรือ " Building Related Illness" (BRI) ซึ่งมีความต่างกันอยู่บ้างตรงที่ผู้ป่วยจะมีอาการไอ เป็นไข้ แน่นหน้าอก และปวดเมื่อยตามกล้ามเนื้อ โดยวินิจฉัยหาสาเหตุที่แท้จริงได้ (เช่น ได้รับสารเคมีหรือไอระเหยอันตราย) ร่างกายต้องอาศัยระยะเวลาในการฟื้นตัวจึงจะกลับคืนสู่สภาพเดิม แต่ทั้งสองกลุ่มอาการก็เป็นผลจากตึกเป็นพิษ ซึ่งมาจากหลายปัจจัย เช่น

  • การระบายอากาศไม่ดีพอ
  • โดยเฉพาะอาคารสำนักงานที่ต้องเปิดเครื่องปรับอากาศตลอดเวลา และไม่มีหน้าต่างเพื่อให้ลมเข้าหรือระบายอากาศได้เลย

  • ไอระเหย (พิษ)จากเครื่องใช้ต่าง ๆ เช่น พรม ตู้โต๊ะที่ทำจากไม้อัดกาว เครื่องถ่ายเอกสาร ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด น้ำยาปรับอากาศ ซึ่งจะปล่อยไอระเหยที่เป็นสารพิษต่าง ๆ ออกมา โดยเฉพาะสารประกอบฟอร์มาลดีไฮด์

  • การปนเปื้อนอื่น ๆ เช่น สารเคมีจากภายนอก เชื้อรา แบคทีเรียต่าง ๆ ที่เกิดจากความชื้นในห้อง ซึ่งอาจแก้ไขดังนี้

  • จัดให้มีการระบายอากาศเพิ่มมากขึ้น เช่น ติดตั้งพัดลมดูดอากาศ หรือติดหน้าต่างเพิ่มเพื่อเปิดให้มีการหมุนเวียนของอากาศใหม่บ้าง (ในวันที่พนักงานไม่ได้ทำงาน)

  • ใช้ผลิตภัณฑ์ที่เป็นต้นกำเนิดของไอระเหยพิษให้น้อยที่สุด หรือเลือกวัสดุชนิดอื่นทดแทน

  • จัดบรเวณที่มีสารอันตรายแยกจากห้องทำงานของพนักงาน เช่น ห้องถ่ายเอกสาร ห้องพรินท์งาน ห้องเก็บผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด เป็นต้น

  • ทำความสะอาดให้มากขึ้น เพื่อลดฝุ่น เชื้อรา แบคทีเรียต่าง ๆ โดยเฉพาะเครื่องปรับอากาศและพัดลมดูดอากาศ ควรทำความสะอาดให้ได้อย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง

  • หาต้นไม้ในร่มมาปลูกและตั้งไว้ตามจุดต่าง ๆ ในห้องเพื่อช่วยฟอกอากาศและกำจัดสารพิษ ถ้าสามารถเลือกไม้ประดับดูดสารพิษมาปลูกได้จะยิ่งดีมาก

  • เพราะสุขภาพที่ดีควรจะเกิดขึ้นทุกที่ทั้งที่บ้านและที่ทำงานคะ

    ข้อมูลนิตยสารชีวจิตฉบับที่ 92